Nieuws & Tips
Leraren die zelf met plezier lezen, bevorderen ook het leesplezier van hun leerlingen. Ze praten vaker over boeken, adviseren beter en fungeren als positief rolmodel. Toch leest slechts de helft van de leraren regelmatig voor eigen plezier. Onderzoek toont aan dat interventies zoals cadeauboeken, literatuurcirkels, begeleiding door leesexperts en toegang tot boekinformatie leraren stimuleren om meer te lezen. Deze aanpak vergroot hun kennis van jeugdboeken en hun vertrouwen als leesbevorderaar. Ook internationale studies laten zien dat leraren door zelf meer en gevarieerder te lezen vaker voorlezen en beter inspelen op de leesvoorkeuren van leerlingen. Conclusie: leraren die zelf actief lezen, creëren enthousiastere en meer lezende leerlingen.
Lees het volledige artikel hier!
Artikel: Laaggeletterdheid in Nederland: een onzichtbaar probleem [De Groene Amsterdammer]
Wat is het probleem?
Nederland telt naar schatting 1,7 miljoen laaggeletterden (1 op de 6 volwassenen). Veel van hen zijn NT1’ers: mensen die in Nederland zijn geboren en opgevoed, maar toch moeite hebben met lezen en schrijven.
Indringende voorbeelden
Verhalen van voormalig laaggeletterden, zoals een man die een belangrijke liefdesbrief nooit kon lezen of Anja, die pas op latere leeftijd taalles vond, maken de persoonlijke impact duidelijk.
Grote gevolgen
Laaggeletterdheid leidt tot:
Meer armoede en werkloosheid
Slechtere gezondheid (minder preventieve zorg)
Minder kansen op werk en opleiding
Problemen met zelfredzaamheid in een steeds digitaler wordende samenleving
Problemen met aanpak
Veel laaggeletterden (vooral NT1’ers) zoeken geen hulp uit schaamte.
Het Taalhuis-stelsel, bedoeld om hen te helpen, werkt onvoldoende:
- Er is geen centraal overzicht of toezicht
- Gemeenten zijn niet verplicht om mee te doen
- Veel Taalhuizen bereiken vooral NT2’ers (mensen met Nederlands als tweede taal)
- Resultaten worden nauwelijks gemeten of bijgehouden
Structurele problemen
Gebrek aan financiering, continuïteit en landelijke coördinatie
Gemeenten hebben te veel vrijheid en nemen vaak geen verantwoordelijkheid
Organisaties haken af of missen kennis om laaggeletterdheid te herkennen
Wat kan helpen?
- Meer sturing en geld vanuit de rijksoverheid
- Professionelere, centrale aanpak zoals in België en Zweden
- Betrek ervaringsdeskundigen (Taalambassadeurs) die laaggeletterden kunnen motiveren
- Herkenningsmomenten benutten: bij loketten, artsen, UWV, enz.
Conclusie:
Laaggeletterdheid is een breed maatschappelijk probleem met persoonlijke én economische gevolgen. Een beter georganiseerd systeem, minder vrijblijvendheid en meer menselijke benadering zijn essentieel om vooral NT1’ers effectief te bereiken.
Klik op download om het hele artikel te lezen
Heel Nederland Leest & Heel Nederland Leest Junior
Elk jaar in november staat lezen centraal met de campagne Heel Nederland Leest, dé grootste leescampagne van Nederland. Het doel? Iedereen aan het lezen krijgen én inspireren tot gesprek. Door heel het land worden boeken gratis uitgedeeld en georganiseerd door bibliotheken, scholen en andere instellingen. Samen lezen en praten over een boek verbindt en maakt lezen leuker en toegankelijker voor iedereen! Met dit jaar Joe Speedboot van Tommy Wieringa
Voor jongeren is er Heel Nederland Leest Junior, een speciaal programma gericht op de jongere lezers. Scholen en bibliotheken ontvangen een aansprekend boek dat aansluit bij hun belevingswereld. Door samen te lezen en erover in gesprek te gaan, ontdekken leerlingen niet alleen de kracht van verhalen, maar ook hoe lezen hen kan laten nadenken over belangrijke thema’s. Met dit jaar Broergeheim van Emiel de Wild
De boeken zijn gratis af te halen bij je bibliotheek!
Voor volwassenen: Heel Nederland Leest biedt een kans om gezamenlijk een verhaal te ontdekken, of je nu fervent lezer bent of juist niet vaak een boek oppakt. Het uitgedeelde boek is vaak een moderne klassieker of een boek met een maatschappelijk thema, wat voor veel gespreksstof zorgt.
Voor jongeren: Heel Nederland Leest Junior maakt lezen toegankelijk en leuk, met boeken die aansluiten bij hun leefwereld. Het is een kans om lezen te stimuleren en literatuur te koppelen aan actuele onderwerpen.
Dit jaarlijkse leesfeest laat zien dat verhalen een brug kunnen slaan tussen generaties, achtergronden en ideeën. Samen lezen brengt ons dichter bij elkaar!
Twintig keer Dee – Oliver Reps
Twintig keer Dee van Oliver Reps is een meeslepende roman over liefde, onzekerheid en de zoektocht naar antwoorden. Het verhaal begint met een impulsieve beslissing: een jonge man stapt vroeg in de ochtend in de trein naar Berlijn. Daar studeert zijn vriendin Dee al een paar maanden, en terwijl de trein door het landschap raast, wordt zijn hoofd overspoeld door een stroom van gedachten.
De reis is niet alleen fysiek, maar vooral een innerlijke tocht. Terwijl de uren voorbijgaan, laveert hij tussen hoop en angst. Wat zal hij aantreffen als hij Dee weer ziet? Zijn gedachten springen van herinneringen naar toekomstscenario’s, en van diepe onzekerheden naar momenten van vastberadenheid. De rauwe eerlijkheid waarmee deze emoties worden beschreven, maakt het verhaal intens herkenbaar en aangrijpend.
Oliver Reps weet op meesterlijke wijze de gedachtestroom van de hoofdpersoon vast te leggen.. De zinnen variëren van korte, bijna staccato-achtige flarden tot lange, dromerige overpeinzingen. Dit ritme weerspiegelt de innerlijke onrust en het verlangen van de hoofdpersoon naar duidelijkheid en verbinding.
Twintig keer Dee is niet zomaar een reisverhaal; het is een intiem verhaal van iemand die zich op een kruispunt in het leven bevindt. Het boek raakt je door de openhartige manier waarop emoties worden beschreven, zonder dat het zwaar of overdreven aanvoelt. Voor iedereen die ooit heeft getwijfeld over de toekomst of zich heeft afgevraagd wat de ander echt voelt, is dit een verhaal dat je niet loslaat.
De Cardboard Cowboys – Brian Conaghan
De Cardboard Cowboys van Brian Conaghan is een ontroerende en inspirerende jeugdroman over vriendschap, schuldgevoelens en de kracht van onverwachte connecties. Het verhaal volgt Lenny, een twaalfjarige jongen die worstelt met een groot geheim dat zijn leven beheerst. Terwijl hij probeert te ontsnappen aan pestkoppen en de druk van zijn omgeving, ontmoet hij Bruce, een dakloze man die aan de rand van de samenleving leeft. Deze ontmoeting verandert alles.
Bruce lijkt in niets op de mensen in Lenny’s leven, maar juist dat maakt hun vriendschap zo bijzonder. Tussen de kartonnen dozen en het stadsleven ontstaat een band die gebaseerd is op wederzijds begrip en eerlijkheid. Bruce helpt Lenny zijn angsten onder ogen te zien en zijn geheim te confronteren, terwijl Lenny op zijn beurt Bruce weer een gevoel van hoop en waarde geeft.
Hoewel de thema’s van het boek serieus zijn, schrijft Brian Conaghan met een vleugje humor en een groot hart. De manier waarop Lenny de wereld beschrijft, brengt zowel een glimlach als een traan. De schrijfstijl is toegankelijk en spreekt vooral jongeren aan, maar bevat ook genoeg diepgang om volwassenen te raken.
Dit boek is een aanrader voor iedereen die houdt van verhalen met een sterke emotionele kern en memorabele personages. Het is een verhaal dat troost biedt, hoop geeft en laat zien hoe belangrijk het is om open te staan voor anderen. De Cardboard Cowboys is meer dan een verhaal; het is een herinnering aan de kracht van menselijke verbinding, zelfs in de meest onverwachte situaties.
Praktische Tips: Bevorderen van Lezen in de Klas
Het stimuleren van leesplezier kan op verschillende manieren worden bereikt. Hier zijn enkele praktische tips die jekunt toepassen in het klaslokaal:
- Leeskring: Richt een leeskring op waarin leerlingen samen boeken lezen en bespreken. Dit bevordert niet alleen het leesplezier, maar stimuleert ook diepgaande discussies over de inhoud.
- Leesuitdagingen: Organiseer leesuitdagingen met beloningen voor het aantal gelezen boeken of pagina’s. Dit kan leerlingen motiveren om meer te lezen en nieuwe genres te verkennen.
- Gastlessen: Nodig auteurs of lokale bibliothecarissen uit voor gastlessen in de klas. Dit kan leerlingen inspireren en laten zien dat lezen een belangrijk onderdeel is van de samenleving.
Leesplekken creëren: Richt gezellige leeshoekjes in de klas of in de mediatheek in, waar leerlingen zich kunnen terugtrekken en genieten van een goed boek
Winnaar van de boeken week van jongeren
Neem nooit een beste vriend van Erna Sassen is een meeslepend en ontroerend verhaal over vriendschap, liefde en de zoektocht naar je eigen identiteit. In dit boek neemt Sassen je mee in de wereld van Joshua, een jongen die worstelt met zijn gevoelens voor zijn beste vriendin Zivan. Joshua’s innerlijke worstelingen worden op een gevoelige en herkenbare manier neergezet, waarbij thema’s zoals verwarring, loyaliteit en zelfontdekking centraal staan. Sassen weet op subtiele wijze zware onderwerpen, zoals depressie en zelfvertrouwen, te verweven met humor en hoop, waardoor het boek niet alleen confronterend, maar ook troostend en ontwapenend is.
Dit is een perfect boek voor jongeren die op zoek zijn naar verhalen waarin ze zichzelf kunnen herkennen, maar ook voor volwassenen die de intense emoties van de puberteit opnieuw willen ervaren. Neem nooit een beste vriend raakt je recht in het hart en laat je nadenken over de ingewikkelde, maar mooie dynamiek van vriendschap en verliefdheid.
Winnaar van de boekenweek van jongeren Vertaald
De nacht in de Telegraphe Club van Malinda Lo is een ontroerend en krachtig verhaal over liefde, identiteit en het vinden van jezelf in een tijd van verandering. Het verhaal speelt zich af in het San Francisco van de jaren ’50, een periode gekenmerkt door de Koude Oorlog en spanningen rond de Chinese-Amerikaanse gemeenschap. In dit decor volgen we de 17-jarige Lily Hu, een Chinees-Amerikaans meisje dat zichzelf ontdekt in een wereld vol vooroordelen en geheimen.
Wanneer Lily de mysterieuze Telegraphe Club ontdekt, een lesbische nachtclub, wordt haar wereld op zijn kop gezet. Ze wordt verliefd op haar klasgenote Kath en moet leren omgaan met de complexe gevoelens die haar culturele achtergrond, familieverwachtingen en de vijandige samenleving van die tijd met zich meebrengen.
De nacht in de Telegraphe Club is een aangrijpend coming-of-age verhaal dat niet alleen LGBTQ+-lezers zal aanspreken, maar iedereen die geïnteresseerd is in verhalen over zelfacceptatie en moed. Het is een boek dat je niet loslaat en je laat nadenken over de kracht van liefde en de zoektocht naar je eigen waarheid.